Ένας εκτενής οδηγός για κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου για το τι πρέπει να προσέξει κατά την τοποθέτηση αντλίας θερμότητας
Η αυξανόμενη ανάγκη για οικονομικές και οικολογικές λύσεις θέρμανσης και ψύξης έχει αναδείξει την εγκατάσταση αντλίας θερμότητας ως μία από τις πλέον δημοφιλείς επιλογές. Είτε αναζητάτε τρόπους να μειώσετε το ενεργειακό σας κόστος είτε θέλετε να συμβάλετε στον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματός σας, η αντλία θερμότητας υπόσχεται υψηλή απόδοση με συγκριτικά χαμηλή κατανάλωση ενέργειας. Ωστόσο, δεν αρκεί απλώς η αγορά και η τοποθέτηση μιας αντλίας θερμότητας η επιτυχημένη εγκατάσταση απαιτεί προσεκτική προετοιμασία, σωστή μελέτη και τεχνική εξειδίκευση. Στο παρόν άρθρο, θα δούμε αναλυτικά οκτώ βασικά σημεία που οφείλουν να γνωρίζουν όσοι επιθυμούν να αναβαθμίσουν το σύστημα θέρμανσής τους.
Καθαρισμός του δικτύου θέρμανσης
Πριν από οποιαδήποτε τεχνική παρέμβαση, το πρώτο και ίσως πιο συχνά παραμελημένο βήμα είναι ο καθαρισμός του υφιστάμενου δικτύου θέρμανσης. Σε πολλά σπίτια, ιδίως παλαιότερης κατασκευής, έχει συσσωρευτεί μέσα στους σωλήνες πλήθος ιζημάτων, σκουριάς και λοιπών ρύπων. Αυτές οι επικαθήσεις δεν είναι απλώς ένα μικρό ενοχλητικό πρόβλημα που περιορίζει λίγο την απόδοση: μειώνουν σημαντικά τη θερμοαγωγιμότητα και μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη λειτουργία της αντλίας, αυξάνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο σοβαρών μηχανικών βλαβών.
Για να αποφύγετε δυσάρεστες εκπλήξεις και επιπλέον έξοδα επισκευών, συνιστάται ο χημικός ή μηχανικός καθαρισμός του δικτύου. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε παλαιά σπίτια, όπου τα συστήματα θέρμανσης λειτουργούν εδώ και χρόνια χωρίς να έχει προηγηθεί ποτέ ενδελεχής καθαρισμός.
Επιλογή εγκατάστασης του κατάλληλου τύπου αντλίας θερμότητας
Υπάρχει μια ευρεία γκάμα αντλιών θερμότητας στην αγορά, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση σε όσους δεν διαθέτουν τεχνικές γνώσεις. Ένας από τους πρώτους διαχωρισμούς αφορά τις θερμοκρασιακές απαιτήσεις του κτιρίου:οι αντλίες υψηλών θερμοκρασιών εξυπηρετούν άριστα δίκτυα που λειτουργούν με θερμαντικά σώματα, ενώ οι αντλίες χαμηλών θερμοκρασιών εφαρμόζονται κυρίως σε εγκαταστάσεις υποδαπέδιας θέρμανσης ή σε fan coils, όπου το νερό κυκλοφορεί σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.
Έπειτα, έχει σημασία να επιλέξετε μεταξύ μονομπλόκ και διαιρούμενων αντλιών. Οι μονομπλόκ θεωρούνται πιο απλές στην εγκατάσταση και συνήθως προτείνονται σε οικιακές εφαρμογές με λιγότερες απαιτήσεις. Από την άλλη πλευρά, οι διαιρούμενες (split) αντλίες θερμότητας προσφέρουν περισσότερο έλεγχο και ευελιξία, ενώ ανταποκρίνονται καλύτερα σε πιο σύνθετα συστήματα ή κτίρια με ειδικές ανάγκες.
Προτού πάρετε οποιαδήποτε απόφαση, καλό είναι να γίνεται ανάλυση θερμικών απωλειών από έναν ειδικό μηχανικό, ώστε να διαπιστωθεί τι ακριβώς απαιτεί το κτίριο.
Διαβάστε αναλυτικά για το πως θα προετοιμάσετε το σπίτι σας για εγκατάσταση αντλίας θερμότητας.
Ενσωμάτωση απολασπωτή και υδραυλικού διαχωριστή
Αν το σύστημα θέρμανσής σας είναι εκτεταμένο ή ήδη παλιό, η ενσωμάτωση ενός απολασπωτή (φίλτρο ιζημάτων) και ενός υδραυλικού διαχωριστή μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ευεργετική. Ο απολασπωτής λειτουργεί ως «φίλτρο» για όλα τα στερεά σωματίδια που κυκλοφορούν στο νερό, προστατεύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ίδια την αντλία από φθορές και εμπλοκές.
Ο υδραυλικός διαχωριστής, από την άλλη, συμβάλλει στη σταθεροποίηση της ροής του νερού στο δίκτυο. Αυτό μεταφράζεται σε ομαλότερη λειτουργία των σωμάτων θέρμανσης και πιο σταθερή απόδοση θερμοκρασίας, ιδιαίτερα σε συστήματα πολλαπλών ζωνών, όπου συχνά παρατηρούνται μεγάλες αυξομειώσεις θερμοκρασίας.
Χρήση δοχείου αδρανείας
Σε οικιακές εγκαταστάσεις όπου η ζήτηση θέρμανσης (ή ψύξης) μεταβάλλεται συνεχώς στη διάρκεια της ημέρας, ένα δοχείο αδρανείας μπορεί να κάνει τη διαφορά στην απόδοση του συστήματος. Με απλά λόγια, δρα ως θερμική «δεξαμενή», αποθηκεύοντας ενέργεια όταν η ζήτηση είναι μικρή και «εξομαλύνοντας» τις απότομες διακυμάνσεις όταν η ζήτηση αυξάνεται.
Μία από τις σημαντικότερες συνέπειες της χρήσης δοχείου αδρανείας είναι η αποφυγή του λεγόμενου short cycling: πρόκειται για τη συχνή ενεργοποίηση και απενεργοποίηση της αντλίας, η οποία μπορεί να φθείρει το μηχάνημα σε σύντομο χρονικό διάστημα και να αυξήσει την κατανάλωση ρεύματος.
Αντλία θερμότητας με ή χωρίς αντιστάσεις
Σε ορισμένες περιοχές, το κλίμα κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να γίνει άκρως απαιτητικό, ιδίως όταν οι θερμοκρασίες πέφτουν πολύ χαμηλά. Εάν το κτίριό σας βρίσκεται σε μια τέτοια περιοχή, μία αντλία θερμότητας που ενσωματώνει ηλεκτρικές αντιστάσεις θα σας δώσει ένα επιπλέον «μαξιλάρι» θέρμανσης, καλύπτοντας τις λίγες ημέρες το χρόνο όπου η αντλία από μόνη της ίσως δεν επαρκεί.
Ωστόσο, δεν σημαίνει πως η αντλία χωρίς αντιστάσεις είναι λιγότερο αποδοτική. Τουναντίον, εφόσον σχεδιαστεί σωστά, μπορεί να καλύψει το μεγαλύτερο εύρος των αναγκών σας, αρκεί το δίκτυο και το κτίριο να έχουν μελετηθεί λεπτομερώς ώστε να αξιοποιούν στο μέγιστο τις δυνατότητές της.
Σωστή διαστασιολόγηση της αντλίας
Η επιλογή της αντλίας θερμότητας σε μέγεθος ή ισχύ μεγαλύτερη από την απαραίτητη (υπερδιαστασιολόγηση) είναι όσο επιζήμια μπορεί να είναι και η υποδιαστασιολόγηση. Στην πρώτη περίπτωση, η αντλία θα λειτουργεί διαρκώς σε κατάσταση που δεν είναι η βέλτιστη, καταναλώνοντας περισσότερη ενέργεια και οδηγώντας σε αυξημένο κόστος λειτουργίας. Στη δεύτερη περίπτωση, απλά δεν θα μπορείτε να καλύψετε τις θερμικές ανάγκες του σπιτιού σας, ιδιαίτερα όταν οι καιρικές συνθήκες γίνουν δυσμενείς.
Μία ολοκληρωμένη μελέτη θερμικών απωλειών θα σας καθοδηγήσει ώστε να επιλέξετε το «χρυσό μέγεθος» για τις ανάγκες σας, εξασφαλίζοντας οικονομική λειτουργία χωρίς συμβιβασμούς στην απόδοση.
Διαβάστε αναλυτικά ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την κατανάλωση μιας αντλίας θερμότητας.
Χρήση ψυκτικού υγρού κατα την εγκατάσταση αντλίας θερμότητας
Τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος έχει αναδείξει εναλλακτικά ψυκτικά υγρά, όπως το R290 (προπάνιο). Πρόκειται για ένα ψυκτικό μέσο που θεωρείται πιο «πράσινο» και έχει ελάχιστη επίδραση στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ωστόσο, λόγω της υψηλής του ευφλεκτότητας, απαιτεί πιο εξειδικευμένους χειρισμούς και αυστηρή τήρηση των προδιαγραφών ασφαλείας. Επίσης, η χρήση του περιορίζεται σε μικρότερης κλίμακας συστήματα.
Εάν δεν επιθυμείτε να μπείτε σε τέτοιου είδους τεχνικές δυσκολίες ή αν το κτίριό σας έχει αυξημένες ανάγκες, μπορείτε να εξετάσετε άλλα ψυκτικά υγρά, όπως τα R410A ή R32, τα οποία συνδυάζουν καλύτερη απόδοση και μεγαλύτερη ασφάλεια.
Συνδυασμός με υφιστάμενο λέβητα σε υβριδική λειτουργία
Για όσους κατοικούν σε περιοχές με μακρύ και δύσκολο χειμώνα ή για κτίρια που απαιτούν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες νερού, η υβριδική λύση αντλίας θερμότητας σε συνδυασμό με λέβητα αερίου ή πετρελαίου προσφέρει τη μέγιστη ευελιξία. Σε κανονικές συνθήκες, η αντλία θερμότητας καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό των θερμικών αναγκών, εξοικονομώντας ενέργεια και μειώνοντας το κόστος. Όταν όμως η ζήτηση κορυφώνεται (π.χ. λόγω ενός κύματος ψύχους), ο παραδοσιακός λέβητας μπορεί να αναλάβει δράση και να καλύψει τα κενά, διασφαλίζοντας τη θερμική άνεση στο σπίτι.
Η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας δεν είναι μια διαδικασία που πρέπει να αντιμετωπιστεί επιπόλαια ή ως μια τυπική ηλεκτρομηχανολογική εργασία ρουτίνας. Αντιθέτως, απαιτεί τη συνεργασία με ειδικούς μηχανικούς, οι οποίοι θα εξετάσουν τις ιδιαιτερότητες του κτιρίου, θα αξιολογήσουν τις ανάγκες σας και θα διαμορφώσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη βέλτιστη αξιοποίηση του εξοπλισμού.
Με τη σωστή συντήρηση και τις κατάλληλες ρυθμίσεις, μια αντλία θερμότητας μπορεί να σας προσφέρει πολλαπλά οφέλη: υψηλότερη ενεργειακή απόδοση, μειωμένο κόστος λειτουργίας και ένα πιο «πράσινο» αποτύπωμα στο περιβάλλον. Είτε αποφασίσετε να επενδύσετε σε ένα εξ ολοκλήρου νέο σύστημα είτε προχωρήσετε σε υβριδικές λύσεις, η αντλία θερμότητας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο βιώσιμη και αποδοτική οικιακή θέρμανση.